Nowelizacja Prawa budowlanego wprowadziła istotne zmiany w dokumentacji projektowej niezbędnej do uzyskania pozwolenia na budowę. Przede wszystkim, doprecyzowano podział na poszczególne części projektu budowlanego oraz wskazano wyraźnie elementy składowe każdej z nich. W niniejszym artykule przedstawiamy najważniejsze informacje dotyczące projektu budowlanego po nowelizacji.

Projekt budowlany po nowelizacji – podstawowe informacje

Zgodnie z ustawą, projekt budowlany zawiera:

1) projekt zagospodarowania działku lub terenu („PZT”);

2) projekt architektoniczno-budowlany;

3) projekt techniczny;

4) w zależności od potrzeb – w przypadku drogi krajowej lub wojewódzkiej – oświadczenie właściwego zarządcy drogi o możliwości połączenia działki z drogą, zgodnie z przepisami o drogach publicznych;

5) opinie, uzgodnienia, pozwolenia i inne dokumenty, o których mowa w art. 33 ust. 2 pkt. 1 Prawa budowlanego.

Oczywiście, w dalszym ciągu projekt powinien spełniać wymagania określone w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli jest ona wymaga (a w przypadkach określonych w ustawie o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej – dodatkowych pozwoleniach).

W ustawie wyraźnie wskazano, że zakres i treść projektu budowlanego uwzględniają warunki ochrony przeciwpożarowej, oraz że uprawnienia budowlane do projektowania w odpowiedniej specjalności, uprawniają do sporządzania projektu budowlanego w zakresie tej specjalności. Do PZT, projektu architektoniczno-budowlanego i projektu technicznego załącza się dokumenty pozwalające na weryfikację uprawnień projektanta, tj. kopię decyzji o nadaniu projektantowi lub projektantowi sprawdzającemu (jeżeli jest wymagany) uprawnień budowlanych w odpowiedniej specjalności potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez sporządzającego projekt, oraz kopię zaświadczenia o wpisie na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego, jak również oświadczenie projektanta i projektanta sprawdzającego o sporządzeniu projektu zgodnie z obowiązującymi przepisami i zasadami wiedzy technicznej.

Projekt zagospodarowania działki lub terenu

Projekt zagospodarowania działki lub terenu sporządza się na aktualnej mapie do celów projektowych lub jej kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem przez projektanta. W praktyce, ta część projektu budowlanego dostarcza najistotniejszych informacji o zamierzeniu inwestycyjnym, kompleksowo ukazując plany inwestora wobec terenu i jego oddziaływanie z otoczeniem.  

PZT obejmuje:

a) określenie granic działki lub terenu,

b) usytuowanie, obrys i układy istniejących i projektowanych obiektów budowlanych, w tym sieci uzbrojenia terenu, oraz urządzeń budowlanych sytuowanych poza obiektem budowlanym,

c) sposób odprowadzania lub oczyszczania ścieków,

d) układ komunikacyjny i układ zieleni ze wskazaniem charakterystycznych elementów, wymiarów, rzędnych i wzajemnych odległości obiektów, w nawiązaniu do istniejącej i projektowanej zabudowy terenów sąsiednich,

e) informację o obszarze oddziaływania obiektu.

Nowością jest zatem wskazanie, że PZT obejmuje urządzenia budowlane sytuowane poza obiektem budowlanym oraz informację o obszarze oddziaływania obiektu. Ta druga przed nowelizacją stanowiła odrębną część projektu budowlanego.

Ponadto, PZT nie stosuje się do projektu budowlanego przebudowy lub montażu obiektu budowlanego, jeżeli, zgodnie z przepisami o zagospodarowaniu przestrzennym, nie jest wymagane ustalenie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu.

Projekt architektoniczno-budowlany

Przed nowelizacją, przepisy ustawy nie precyzowały wyraźnie projektu architektoniczno-budowlanego. Była to część projektu budowlanego „określająca funkcję, formę i konstrukcję obiektu budowlanego, jego charakterystykę energetyczną i ekologiczną oraz proponowane niezbędne rozwiązania techniczne, a także materiałowe, ukazujące zasady nawiązania do otoczenia, a w stosunku do obiektów budowlanych, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4 - również opis dostępności dla osób niepełnosprawnych, o których mowa w art. 1 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych sporządzonej w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r., w tym osób starszych”.

Po nowelizacji, zawartość projektu architektoniczno-budowlanego została doprecyzowana. Aktualnie projekt architektoniczno-budowlany obejmuje:

a) układ przestrzenny oraz formę architektoniczną istniejących i projektowanych obiektów budowlanych,

b) zamierzony sposób użytkowania obiektów budowlanych, w tym liczbę projektowanych do wydzielenia lokali, z wyszczególnieniem lokali mieszkalnych,

c) charakterystyczne parametry techniczne obiektów budowlanych,

d) opinię geotechniczną oraz informację o sposobie posadowienia obiektu budowlanego,

e) projektowane rozwiązania materiałowe i techniczne mające wpływ na otoczenie, w tym środowisko,

f) charakterystykę ekologiczną,

g) informację o wyposażeniu technicznym budynku, w tym projektowanym źródle lub źródłach ciepła do ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej,

h) opis dostępności dla osób niepełnosprawnych, o których mowa w art. 1 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzonej w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r., w tym osób starszych – w przypadku obiektów użyteczności publicznej i mieszkaniowego budownictwa wielorodzinnego,

i) informację o minimalnym udziale lokali mieszkalnych  dostępnych dla osób niepełnosprawnych – w przypadku budynków mieszkalnych wielorodzinnych,

j) postanowienie udzielające zgody na odstępstwo, o którym mowa w art. 9 PrBud, jeżeli zostało wydane.

Projektu architektoniczno-budowlanego nie załącza się do projektu budowlanego budowy lub przebudowy urządzeń budowlanych oraz podziemnych sieci uzbrojenia terenu, jeżeli całość problematyki może być przedstawiona w projekcie zagospodarowania działki lub terenu.

Projekt techniczny

Projekt techniczny obejmuje projektowane rozwiązania konstrukcyjne obiektu wraz z wynikami obliczeń statyczno-wytrzymałościowych, charakterystykę energetyczną w przypadku budynków, projektowane niezbędne rozwiązania techniczne i materiałowe, a także inne opracowania projektowe i, w zależności od potrzeb, dokumentację geologiczno-inżynierską lub geotechniczne warunki posadowienia obiektów budowlanych.

Najważniejszą zmianą jest jednak to, że projekt techniczny nie podlega zatwierdzeniu w decyzji o pozwoleniu na budowę. Co więcej, nie ma obowiązku przedkładania projektu technicznego organowi rozpatrującemu wniosek o wydanie pozwolenia na budowę. Na podstawie art. 57 ust. 1 PrBud, projekt techniczny załącza się, wraz z oryginałem dziennika budowy, do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu lub wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie.

Z powyższego nie wynika jednak brak obowiązku sporządzenia projektu technicznego przed uzyskaniem pozwolenia na budowę. Prawo budowlane przewiduje bowiem liczne obowiązki związane z projektem technicznym, w tym:

załączenie do zawiadomienia o zamierzonym terminie rozpoczęcia robót budowlanych,oświadczenia projektanta i projektanta sprawdzającego o sporządzeniu projektu technicznego, dotyczącego zamierzenia budowlanego zgodnie z obowiązującymi przepisami, zasadami wiedzy technicznej, projektem zagospodarowania działki lub terenu oraz projektem architektoniczno-budowlanym oraz rozstrzygnięciami dotyczącymi zamierzenia budowlanego (art. 41 ust. 4a pkt. 2) PrBud);

1) obowiązek inwestora, przed rozpoczęciem robót budowlanych, zapewnienia sporządzenia projektu technicznego w przypadku robót budowlanych objętych decyzją o pozwoleniu na budowę i w pozostałych przypadkach wskazanych w przepisie (art. 42 ust. 1 pkt. 1) PrBud), oraz przekazać kierownikowi budowy projekt budowlany, w tym projekt techniczny, o ile jest wymagany (art. 42 ust. 1 pkt. 4) PrBud);

2) obowiązek potwierdzenia wpisem w dzienniku budowy otrzymania od inwestora zatwierdzonego projektu budowlanego, oraz, o ile jest wymagany – projektu technicznego (art. 45a ust. 1 pkt. 2) PrBud);

3) ponownego uzyskania uzgodnień, w przypadku wprowadzenia zmian w projekcie technicznym dotyczących rozwiązań, które podlegały uzgodnieniom (art. 36b PrBud).

Podobnie jak projektu architektoniczno-budowlanego,projektu technicznego nie sporządza się w projekcie budowlanym budowy lub przebudowy urządzeń budowlanych oraz podziemnych sieci uzbrojenia terenu, jeżeli całość problematyki może być przedstawiona w projekcie zagospodarowania działki lub terenu.

Projekt techniczny musi być zgodny z PZT oraz projektem architektoniczno-budowlanym.

Opinie, uzgodnienia, pozwolenia i inne dokumenty

Do projektu budowlanego załącza się wszystkie opinie, uzgodnienia, pozwolenia i inne dokumenty, o których mowa w art. 33 ust. 2 pkt. 1 PrBud, w tym dokumenty, których obowiązek wynika z odrębnych ustaw. Przykładem takiego dokumentu jest decyzja o wyłączeniu gruntu z produkcji użytków rolnych.

Inwestor, który spełnia warunki do uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę, może żądać wydania odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu zagospodarowania działki lub terenu lub projektu architektoniczno-budowlanego.

Nowe rozporządzenie

Szczegółowe postanowienia co do zakresu i formy projektu budowlanego zawiera rozporządzenie Ministra Rozwoju z 11 września 2020 roku w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. W ww. rozporządzeniu znajduje się m.in. wykaz Polskich Norm powołanych w rozporządzeniu, regulujących systemy oznaczeń, zasady wymiarowania oraz właściwości użytkowe i wskaźniki powierzchniowe i kubaturowe.

Podsumowanie

Zmiana zakresu i elementów składowych projektu budowlanego ma istotny wpływ na uzyskiwanie zgód administracyjnych. Przede wszystkim, kluczowe jest wyodrębnienie projektu technicznego i wyłączenie go spod zatwierdzania na etapie uzyskiwania pozwolenia na budowę. Mając jednak na względzie skalę zmian, ustawodawca przewidział możliwość dołączenia projektu budowlanego sporządzanego na podstawie przepisów Prawa budowlanego sprzed nowelizacji, jeszcze przez 12 miesięcy, liczone od dnia wejścia w życie znowelizowanych przepisów.